DEFINICJA NATURALNOŚCI I NATURY

Znaczne rozbieżności zdań można napotkać również w przypadku definicji „naturalności” i „natury” człowieka oraz jego potrzeb i zachowań. Według Pietera (1972), potrzebę (lub zachowanie) można uważać za naturalną, jeśli jest: 1) uzależniona od genów 2) odziedziczona i wrodzona 3) wynikająca z anatomicznej budowy i funkcji organizmu 4) uzależniona od ogółu warunków rozwoju psychicznego, a więc również od wpływów środowiska 5) wspólna ludziom i zwierzętom 6) specyficznie właściwa gatunkowi ludzkiemu 7) powszechnie ludzka. Autor zaznacza przy tym, że zaliczenie potrzeby do klasy potrzeb naturalnych nie oznacza braku w niej komponentu kulturowego ani też nie oznacza utożsamiania jej z potrzebami uwarunkowanymi popędami instynktownymi. U człowieka prawdopodobnie nie istnieją potrzeby 'wyłącznie naturalne lub wyłącznie kulturowe. Zaliczenie potrzeby do klasy „naturalnej” lub „kulturowej” oznacza tylko zaakcentowanie przewagi uwarunkowania biologicznego lub społeczno-kulturowego. Schelsky (1976) sądzi, że „naturalność” nie ma charakteru biologicznego, lecz jest uznanym obyczajem, społecznie ustaloną normą objawiającą się w samopoczuciu społeczeństwa jako absolutna. Fromm (1941) stwierdzał, że „natura człowieka, jego !namiętności i niepokoje są wytworem kultury”. Człowiek rodząc się ma mniej zdeterminowanych zachowań niż jakiekolwiek zwierzę. Wynika z tego, że człowiek adaptuje się do życia w społeczeństw e nie za pośrednictwem instynktów, lecz poprzez uczenie się i przyswajanie sobie nawyków kulturowych. I to właśnie staje się jego „naturą”. Jager (1976) twierdzi, że ma wątpliwości co do słuszności zdania Kin- seya, iż powoływanie się na zgodność z przyrodą lub przeciwstawianie się jej prawom stanowią ocenę wartościującą, lecz nie mają żadnego lub bardzo niewielkie uzasadnienie biologiczne.

Odróżnienie tego, co należy do kultury, od tego, co należy do „natury”, jest w zasadzie fikcją. „Natura” człowieka przejawia się w formach, które są usankcjonowane pewnymi obyczajami oraz pewnym stopniem rozwoju kultury. Wszelkie czynności i zachowania człowieka są w zasadzie wypadkową oddziaływania czynników wewnętrznych (biologiczao- -fizjologicznych) oraz zewnętrznych (społeczno-kulturowych). Wszelkie potrzeby człowieka (snu, spożywania pokarmów, seksualna i inne) zaspokajane są w sposób bardzo silnie związany z kulturą. Istnieje cały rytuał spożywania pokarmów i układania się do snu – a więc potrzeby (i związane z nimi zachowania), nawet te najbardziej podstawowe i elementarne, są wplecione w rytuał kulturowy. Trafnie ujął to Obuchow- ski (1977, s. 268) stwierdzając, że: „kierowane popędem biologicznym zachowanie się człowieka jest takim samym mitem, jak mit o człowieku całkowicie wyzwolonym z wymagań, jakie stawia mu jego ciało i jego nabyte podczas ewolucji biologicznej właściwości”. Seksualność człowieka należy rozpatrywać jako przejaw integracji składników biologicznych, psychospołecznych i kulturowych. Wprawdzie biologiczne, psychiczne, społeczne i kulturowe „składniki” seksualności mogą być omawiane oddzielnie, lecz oddziaływają jako jedność nawet wtedy, gdy w różnych okresach indywidualnego rozwoju człowieka zmienia się, w sposób mniej lub więcej widoczny, znaczenie każdego z nich.

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>